TP.HCM đang xây dựng hướng dẫn cho phép người dân đăng ký xây dựng thay vì phải xin giấy phép tại các khu vực đã có quy hoạch chi tiết, đánh dấu một bước tiến trong cải cách thủ tục hành chính và quản lý đô thị hiện đại.
Thông tin được Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được đưa ra tại hội nghị triển khai Nghị quyết 201/2025 về cơ chế chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội, tổ chức vào ngày 2/6. Theo ông, thành phố đã chỉ đạo các cơ quan chức năng khẩn trương thực hiện công điện số 78 của Thủ tướng Chính phủ liên quan đến cải cách thủ tục xây dựng.
Cụ thể, UBND TP.HCM đã giao Sở Xây dựng tham mưu, xây dựng hướng dẫn chi tiết để ban hành ngay trong tháng 6/2025. Hướng dẫn này sẽ cho phép người dân chỉ cần đăng ký xây dựng thay vì phải xin cấp phép như trước đây, với điều kiện khu vực đó đã có quy định rõ ràng về lộ giới hẻm và kiến trúc theo quy chế quản lý kiến trúc đô thị của thành phố. Việc đăng ký sẽ thay thế giấy phép xây dựng, giúp rút ngắn thời gian xử lý và giảm chi phí cho người dân, đồng thời vẫn đảm bảo vai trò quản lý của chính quyền địa phương.
Trước đó, vào ngày 1/6, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ban hành công điện số 78, yêu cầu Bộ Xây dựng và các địa phương rà soát và đơn giản hóa 361 thủ tục hành chính liên quan đến xây dựng, cùng 447 điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực này. Mục tiêu là cắt giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết, chi phí tuân thủ thủ tục hành chính và điều kiện kinh doanh trong năm 2025. Trong đó, Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh việc chuyển đổi từ tiền kiểm sang hậu kiểm đối với công trình thuộc dự án đã có quy hoạch 1/500 hoặc nằm trong khu vực có thiết kế đô thị được phê duyệt, đồng thời yêu cầu phân cấp mạnh mẽ trong thẩm định, cấp phép, nghiệm thu dự án xây dựng về cho địa phương.
Cùng thời điểm, Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường TP.HCM đã gửi văn bản kiến nghị UBND TP cho phép áp dụng cơ chế đăng ký xây dựng thay cho xin phép kể từ ngày 1/7. Viện cho rằng quy định hiện hành của Luật Xây dựng đã cho phép bãi bỏ yêu cầu cấp phép đối với nhà ở tại khu vực có quy hoạch chi tiết được duyệt. Do đó, việc thay thế thủ tục cấp phép bằng đăng ký sẽ không làm giảm vai trò quản lý nhà nước, mà ngược lại còn tạo điều kiện cho người dân thực hiện quyền xây dựng hợp pháp dễ dàng hơn.
>>>Xem thêm: Hứa hẹn vùng siêu độ thị mới tại Đông Nam Bộ
Theo đề xuất, mẫu đơn đăng ký xây dựng sẽ được UBND phường, xã ban hành thống nhất trên toàn thành phố. Người dân sẽ điền thông tin cụ thể về quy mô, kiến trúc, số tầng, vị trí công trình… và chịu trách nhiệm xây đúng theo nội dung đăng ký. Việc giám sát và hoàn công vẫn được thực hiện như trước. Nếu công trình xây dựng sai nội dung đã đăng ký, chủ đầu tư sẽ bị xử lý theo quy định pháp luật như các trường hợp vi phạm xây dựng hiện hành.
Ngoài việc đề xuất cải cách thủ tục, Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cũng kiến nghị thành phố cho phép tăng chiều cao công trình thêm một tầng đối với các lô đất có mặt tiền trên 5,5 mét và chiều dài tối thiểu 12 mét. Mục tiêu của đề xuất này là tăng hiệu quả sử dụng đất ở đô thị trong bối cảnh hạ tầng giao thông thành phố đã được cải thiện đáng kể trong những năm gần đây, mà không gây áp lực lên giao thông nội đô.
Việc TP.HCM tiên phong triển khai chính sách đăng ký xây dựng thay vì xin phép tại khu vực có quy hoạch rõ ràng được đánh giá là bước đi quan trọng trong tiến trình cải cách hành chính, giảm thiểu thủ tục rườm rà, tiết kiệm thời gian và chi phí cho người dân. Đây cũng là tiền đề để các đô thị khác trên cả nước tham khảo và nhân rộng trong tương lai.
Nguồn: VnEconomy
